Rewolucja w zasadach opłacania składki zdrowotnej została zatrzymana. Prezydent Andrzej Duda ogłosił, że nie podpisze ustawy przyjętej przez parlament. Decyzja ta zatrzymuje planowaną reformę, która miała wejść w życie od początku 2026 roku i objąć około 2,5 miliona przedsiębiorców.
Powody weta: brak konsultacji i wątpliwa konstytucyjność
Według Małgorzaty Paprockiej, szefowej Kancelarii Prezydenta, ustawa została zawetowana głównie ze względu na niedostateczny dialog społeczny. Zmiany, które w sposób znaczący wpływają na sytuację milionów obywateli, nie powinny być procedowane bez rozmów z przedstawicielami środowisk zawodowych, ekspertami oraz partnerami społecznymi. To, jej zdaniem, narusza standardy demokratycznego państwa prawa.
Prezydencka kancelaria wskazała także na niezgodność zapisów ustawy z zasadami konstytucyjnymi – szczególnie w kontekście sprawiedliwości społecznej i równego traktowania podatników.
Powody weta: brak konsultacji i wątpliwa konstytucyjność
Kolejnym argumentem, który wpłynął na decyzję prezydenta, była sytuacja finansowa Narodowego Funduszu Zdrowia. Jak zaznaczyła Paprocka, NFZ boryka się z wielomiliardowym deficytem, niezatwierdzonym planem finansowym na bieżący rok oraz zaległymi wypłatami za świadczenia zdrowotne. Eksperci ostrzegają przed ryzykiem braku płynności już w drugiej połowie 2025 roku.
Ustawa nie wskazywała konkretnych źródeł pokrycia brakujących środków, a koszty planowanej reformy miały sięgnąć aż 4,6 mld zł rocznie. Choć Ministerstwo Finansów deklarowało, że ubytek zostanie sfinansowany z budżetu państwa, te zapewnienia nie przekonały głowy państwa.
Głos społeczeństwa nie został zignorowany
Decyzja prezydenta nie była zaskoczeniem – w ostatnich tygodniach do Pałacu Prezydenckiego napływały liczne apele o zawetowanie ustawy. Swoje stanowisko prezentowali m.in. przedstawiciele związków zawodowych, środowisk medycznych oraz opozycji. W odpowiedzi na te głosy, 5 maja zorganizowano dodatkowe konsultacje w ramach Rady Dialogu Społecznego, z inicjatywy samego prezydenta.
Wielu uczestników tych rozmów podkreślało brak równowagi między obciążeniami przedsiębiorców a sytuacją pracowników, co podważało sens i sprawiedliwość nowych przepisów.
Zmiany były częścią politycznych obietnic
Warto przypomnieć, że korekta zasad ustalania składki zdrowotnej była jednym z głównych punktów programowych nowej koalicji rządzącej. Wprowadzenie bardziej korzystnych rozwiązań dla przedsiębiorców – w tym przywrócenie możliwości odliczania składki od podatku – miało zrównoważyć skutki Polskiego Ładu.
Mimo prezydenckiego weta temat nie znika z agendy. Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz już zapowiedział ponowne podjęcie prac nad reformą po wyborach prezydenckich.
Co miało się zmienić od 2026 roku?
Ustawa zakładała wprowadzenie nowego, dwuetapowego modelu naliczania składki zdrowotnej:
- Część ryczałtowa: 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia
- Część procentowa: uzależniona od wysokości dochodów lub przychodów, powyżej ustalonych progów
Nowe zasady miały różnić się w zależności od formy opodatkowania przedsiębiorcy:
- Skala podatkowa i podatek liniowy: dodatkowo 4,9% od dochodów przekraczających 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia
- Ryczałt: dodatkowe 3,5% od przychodów powyżej 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia
- Karta podatkowa: tylko część ryczałtowa (bez zmian względem obecnych zasad)
Co istotne, projekt przewidywał likwidację możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, co zwiększyłoby realne obciążenie fiskalne przedsiębiorców.
Co dalej?
Weto prezydenta oznacza, że przyjęte wcześniej przepisy nie wejdą w życie w 2026 roku. Nie oznacza to jednak końca dyskusji o reformie składki zdrowotnej – temat będzie wracał, zwłaszcza w kontekście nadchodzących wyborów prezydenckich. Wszystko wskazuje na to, że zarówno przedsiębiorcy, jak i rządzący, będą musieli jeszcze raz usiąść do stołu i wypracować nowe, bardziej akceptowalne rozwiązania.
Przedsiębiorcy współpracujący z naszym biurem rachunkowym online zyskują nie tylko stały dostęp do aktualnych informacji, ale i pewność, że zmiany w przepisach – nawet tak złożone jak te dotyczące składek – nie zaskoczą ich w ostatniej chwili.
Twoja Księgowa nie informuje Cię o tego typu istotnych zmianach? Może pora na zmianę?
Napisz do nas